hacker
در اصل به مفهوم شخصى است که علاقه بى اندازه اى به برنامه نویسى و تکنولوژى کامپیوترى دارد. در دهه 1980 که واقعه کامپیوترهاى شخصى و شبکه هاى کامپیوترى شکل گرفت، این اصطلاح یک مفهوم منفى پیدا کرد و اغلب به شخصى اشاره مى شود که به شکل مرموزى کامپیوترهاى دیگران را مورد تهاجم قرار داده و برنامه ها و داده هاى ذخیره شده در آنها را بدون اجازه زیر و رو مى کند. این نام همچنین به شخصى که وراى برنامه نویسى مى خواهد به رمز و رموز سیستم هاب عامل و برنامه ها پى ببرد نیز اطلاق مى گردد.
کامپیوتر دستى hand held compiuter
کامپیوتر کوچکى که بهوسیله یک دست نگه داشته شده و با دست دیگر روى آن کار مى شود. کامپیوتر دستى که نسبتاً باریک و کشیده است.
دستگیره handle
دستگیره وسیله اى براى دستیابى برنامه به منابع مى باشد. برنامه ها در مقابل درخواست دستیابى به یک منبع، اغلب دستگیره اى ذریافت مى کنند که با استفاده از آن مى توانند در مواقع لزوم به آن منبع دست یابند. هنگام به کارگیرى دستگیره، مقدار آن مشخص مى سازد که کدام منبع از بین منابع مورد استفاده قرار مى گیرد. در گرافیک کامپیوترى، دستگیره یک مربع کوچک در کنار شکل گرافیکى است که براى جابجا کردن یا تغییر شکل آن مورد استفاده قرار مى گیرد.
سایه نقطه اى halftone
محصول چاپى تصاویر به شکل مجموعه اى از نقاط ریز و فاصله دار که قطرهاى متغیرى داشته و وقتى به چاپ مى رسند، در کنار دیگر سایه هایى از خاکسترى را تداعى مى سازند. در گذشته براى تهیه این نوع تصاویر از روش عکسبردارى استفاده مى شد، در این صورت هر چه سایه تیره تر مى بود، در عکس با نقطه درشت ترى دیده مى شد. امروز در نشر کامپیوترى، این نقاط به طور الکترونیکى و با طرح دهى سطوح خاکسترى در مجموعه اى از نقاط چاپ شده توسط چاپگر لیزرى، ایحاد مى شوند.
اداره کننده handler
روالى که کنترل یک وضعیت یا عملیات نسبتاً ساده، مانند اتحیاى خطا یا جابجایى داده ها را در دست مى گیرد. برخى از زبانهاى برنامه نویسى موضوعى (
(object oriented مانند Hyper Talk، این اصطلاح به بخشى اطلاق مى گردد که معمولا زیر روال (subroutine) گفته مى شود.
دست دهى، دست دادن hand shaking
تبادل کدهاى کنترلى یا کاراکترهاى خاص براى نگهدارى و هماهنگى جریان داده ها بین دو ابزار، به طورى که داده ها تنها در هنگام آمادگى گیرنده براى دریافت داده ها ارسال گردند.
ایست، توقف، قفل کردن hang
توقف غیر منتظره سیستم کامپیوتر که معمولا هنگام اجراى یک برنامه کاربردى روى مى دهد. دستگاهى که بدین شکل متوقف مى شود، به هیچ ابزار ورودیى پاسخ نداده و کاربر نیز براى به کاراندازى مجدد آن تقریباً هیچ راهى جز خاموش و روشن (یا ریست) کردن سیستم ندارد. وقتى در کامپیوترى ایست ایجاد مى شود، صفحه نمایش آن طورى است که انگار هیچ اتفاقى روى نداده است در حالى که همه چیز از کار افتاده. به اصطلاح قفل شده است.
نسخه چاپى hard copy
نسخه اى از اطلاعات، داده ها و مدارک که روى کاغذ، فیلم یا رسانه دائمى دیگرى ثبت مى شود. نقطه مقابل این اصطلاح،
soft copyاست که نسخه اطلااعت موجود در دیسک فلاپى، دیسک سخت، دیسک CD-ROM، نوار، صفحه نمایش یا رسانه کم دوام واگذارى دیگر مى باشد.
دیسک سخت، هارد دیسک hard disk
یک یا چند صفحه انعطاف ناپذیر با پوششى از ماده خاصى که ثبت مغناطیسى داده هاى کامپیوتر روى آن صورت مى گیرد. یک دیسک سخت معمولى با سرعت 3600 دور در دقیقه
(PRM) چرخیده و هدهاى خواندن / نوشتن آ ن با فاصله 10 تا 25 میلیونیم اینچ از سطح دیسک ها شناور هستند. دیسک سخت در داخل محفظه اى غیر قابل نفوذ جاى مى گیرد تا گرد و غبار باعث آلودگى و آسیب دیدگى آن نگردد. سرعت دستیابى به اطلاعات در دیسک هاى سخت بیشتر از دیسک هاى فلاپى بوده. همچنین حجم بسیار بیشترى از اطلاعات را در خود جاى مى دهند. در دیسک هاى سخت چند صفحه دیسک جاى داده مى شود تا دیسک گردان بتواتند به بیش از یک صفحه دستیابى داشته باشد.
کنترل کننده دیسک سخت hard disk controller
برد گسترشى که شامل مدار لازم براى کنترل و هماهنگى دیسک سخت مى باشد. بسیارى از کنترل کننده هاى دیسک هاى سخت به خوبى دیسک هاى فلاپى و نوارگردانها قادر به مدیریت بیش از یک دیسک سخت نیز مى باشند.
رابط دیسک سخت hard disk interface
روش استانداردى براى دستیابى به اطلاعات ذخیره شده بر روى دیسک سخت. استانداردهاى رابط دیسک سخت بسیارى مانند
IDE,ESDI,ST506 Interface وSCSI در طى زمان به وجود آمده اند.
نوع دیسک سخت hard disk type
عددى که در ناحیه حافظه
CMOS RAM کامپیوتر شخصى ذخیره مى شود و مشخصات دیسک سخت، مانند تعداد نوکهاى (هدهاى) خواندن/نوشتن و تعداد سیلندرهاى دیسک را تعریف مى کند. دستیابى به این عدد به طور مستقیم از سسیستم عامل امکان ندارد. بعضى از کامپیوترهاى شخصى به منظور دستیابى به نوع دیسک سخت نیاز به برنامه پیکربندى خاصى دارند، بعضى دیگر نیز از طریق برنامه setupتعبیه شده درROM BIOS ، این امکان را فراهم مى آورند.
سخت افزار hardware
تمام اجزاى فیزیکى الکترونیکى سیستم کامپیوترى، ابزارهاى جانبى، صفحه مدارهاى چاپى، نمایشگرهاو چاپگرها. اگر مى توانید انگشت خود را بر روى آن بگذارید.
درهم hash
ظهور کاراکترهاى درهم و برهم در صفحه نمایش
سازگار باHayes Hayes compatible
صفتى براى مورمهایى که به مجموعه فرمانهاى در نظر گرفته شده براى مودم ساخت شرکت
Hayes microcomputer(که استاندارد غیر رسمى مودمهاى میکروکامپیوترها شده است) پاسخ مى دهند.
سرآیند، سرآمد، هدر header
در عملیات واژه پردازى و چاپ، یک یا چند خط شاخص است که در بالاى صفحه درج مى گردد. سرل یند (سرصفحه) ممکن است در صفحه اول، تمام صفحات یا صفحات زوج یا فرد، و با ترازهاى مرکزى، چپ یا راست چاپ شود. در بخشهاى دیگر کامپیوتر، سرآیند یک واحد اطلاعاتى است که مانند مقدمه، موارد پس از خود را تشریح مى سازد. شکل خاص سرآیند به زمینه کاربرد آن بستگى دارد: در ارتباطات، سرآیند بلوکى از بایت هاست که قبل از بسته هاى داده ها آمده و حاوى اطلاعات کنترلى از جمله اطلاعات مربوط به شناسایى ایستگاههاى فرستنده و گیرنده مى باشد. در پایگاه داده ها، سرآیند رکوردى است که فیلدها و نوع اطلاعات رکوردهاى داده اى را مشخص مى سازد. در ذخیره سازى داده ها، سرآیند فایل، نام، اندازه، سرعت و تاریخ ایجاد یا آخرین تغییرات فایل داده اى و احتمالا برنامه تشکیل دهتده آن را مشخص مى سازد. در برنامه نویسى، سرآیندخطى است که برنامه، تابع یا روال پس از خود را مشخص مى سازد. در برنامه هاى اجرایى، سرآیند بلوکى از داده هاست که حاوى اندازه، مکان و جزئیات دیگر مربوط به یک برنامه مى باشد. در مدیریت و به کارگیرى ابزارها، سرآیند بلوکى از اطلاعات توضیحى در مورد یک ابزار است که در ابتداى برنامه (راه انداز ابزار) کنترل کننده آن مى آید.
حرارت گیر، خنک کننده heat sink
وسیله ا یکه حرارت تولید شده بهوسیله یک قطعه الکترونیکى را جذب کرده و به محیط مى دهد. حرارت گیرها معمولا از فلز ساخت شده و اغلب پره هایى دارند که در انتقال حرارت به محیط مؤثر است.
اطلاعات کمکى، راهنمایى، راهنما help
اطلاعات کمکى که برنامه هاى کاربردى در مورد کاربرد، دستورالعمل ها و نحوه استفاده از ویژگیهاى خود ارائه مى دهند. هنگام اجراى برنامه ها، بدون ایجاد وقفه در کار، مى توان اطلاعات کمک مورد نیاز را مشاهده نمود.
هرتز hertz
با حروف اختصارى
HZ، واحد سنجش فرکانس است. فرکانس، تعداد تکرار یک واقعه مانند شکل موج را مشخص مى سازد. یک هرتز، معادل یک سیکل (چرخه) در ثانیه مى باشد. فرکانس معمولا با واحدهاى کیلوهرتز (KHZ، هزار هرتز)، مگاهرتز (MHZ، هزار کیلو هرتز)، گیگا هرتز (GHZ، 1000 مگا هرتز)، یا تراهرتز (THZ، 1000 گیگا هرتز) سنجیده مى شود.
هگزاد سیمال، مبناى شانزده hexadecimal
این اصطلاح از کلمه یونانى
hex به معناى 6، و کلمه لاتین decemبه معناى 10 گرفته شده است، و سیستم عددى مبناى 16 است که از رقمهاى صفر تا نه و از حروف بزرگ A (معادل اعشارى 10) تاF (معادل اعشارى 15) تشکیل مى گردد. هگزال دسیمال که (به اختصار هگز گفته مى شود) در برنامه نویسى براى نشان دادن اعداد دو دویى مورد استفاده کامپیوتر در یک شکل فشرده تر به کار مى رود. اعداد هگزا دسیمال کاملا در بایت هاى 8 بیتى که اساس حافظه و منبع ذخیره کامپیوتر مى باشد، جاى مى گیرد. از آنجایى که در هر 4 بیت مى توان هر یک از این 16 رقم را نشان داد، یک عدد دو رقمى هگزا دسیمال در یک بایت گنجانده مى شود.
فایل مخفى، فایل پنهان hidden file
فایلى که در لیست معمولى فایل هاى موجود در دایرکتورى دیده نمى شود. هدف از مخفى ساختن فایل ها، حفاظت آنها در مقابل تغییر یا حذف شدن است. به عنوان مثال
MS-DOSدو فایل مخفى به نامهاى IO.SYS SYS دارد که و MS-DOS هر دو حاوى بخشهاى اساسى سیستم عامل هستند.
سلسله مراتبى hierarchical
سازمان دهى سده در یک مجموعه صعودى یا نزولى بر طبق اهمیت. نیز نگاه کنید به
hierarchy
زبان سطح بالا high level language
هر زبان برنامه نویسى مستقل از ماشین که نحوى شبیه به انگلیسى دارد و هر جمله در آن معدل چندین جمله زبان اسمبلى مى باشد. زبانهاى سطح بالاى برنامه نویسها را از درگیر شدن با معماى ماشین ازاد مى سازند و به انها اجازه مى دهند تا بر روى منطق برنامه خود متمرکز شوند. نیز نگاه کنید به
low level program
میزبان host
کامپیوتر مرکزى یا کنترل کننده در محیط شبکه اى یا پردازش توزیعى که خدماتى را ارائه مى کند و این خدمات توسط سایر کامپیوترها و پایانه از طریق شبکه قابل دستیابى هستند.
کلید محرک، کلید فورى hot key
یک فرمان یک یا دو کلیدى که باعث جابجایى کاربر به یک برنامه دیگر، که معمولا یک برنامه مقیم حاقژفظه مانند ماشین حساب، دفترچه یادداشت شماره گیر تلفن، یا شبیه ساز ترمینال مى باشد، مى گردد. برنامه مقیم حافظه که
TSRنیز نامیده مى شود، در حافظه بارگذارى شده و خارج از صحنه مى ماند تا فرا خوانده شود.
هاب hub
ابزارى که سیگنالهاى انتقال را تغییر مى دهند، بدین گونه به شبکه اجازه مى دهد تا براى جادادن ایستگاههاى کارى توسعه پیدا کند. دو نوع هاب وجود دارد:
l
هاب فعال سیگنالهاى انتقال را به منظور توسعه طرح کابل تقویت مى کند.
l
هاب غیر فعال سیگنال انتقال را تقسیم مى کند تا ایستگاههاى کارى اضافى به شبکه افزوده شوند.
در بعضى شبکه هاى ستاره اى هاب ابزار کنترل مرکزى مى باشد.
فوق رسانه hypermedia
اجتماع تصویر، صوت، ویدیو یا هر ترکیب دیگرى از ابزارهاى ذخیره سازى و بازیابى اطلاعات. فوق رسانه به منظور فراهم ساختن یک محیط کارى و آموزشى که در آن کاربر بتواند به جاى یافتن ترتیبى عناوین (ماند لیست الفبایى) مستقیماً بین آنها ارتباط و پیوند برقرار نماید، طراحى شود. عناوین فوق رسانه به نحوى به هم ارتباط داده مى شوند که کاربر بتواند در جستجوى اطلاعات، از یک موضوع به موضوع مربوطه دیگر برود. اگر اطلاعات به شکل متن باشند، محصول فوق متن است، و اگر فیلم، موزیک، تصویر متحرک یا عناصر دیگرى نیز در آن جاى بگیرند، فوق رسانه نامیده مى شوند.
فوق متن hypertext
اصطلاحاتى براى شکلى از ارائه اطلاعات که در متن، تصویر، صوت و حرکت (فیلم) در یک شبکه غیر تربیتى و پیچیده با هم ارتباط مى یابند و کاربر مى تواند عناوین مرتبط را بدون در نظر گرفتن ترتیب آنها مرور نماید. این ارتباطات ممکن است توسط مؤلف یا تهیه کننده فوق متن، یا کاربر برقرار گردد.
